11.03.2013
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွာ ထိပ္ပိုင္းကလုပ္တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ မႈေတြနဲ႔
ေအာက္ေျခ လက္ေတြ႔ ပကတိျဖစ္မႈေတြအၾကား ကြာဟခ်က္ေတြ ရိွေနတယ္လို႔
ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္ ေသာမတ္စ္ အိုေဟး
ကင္တားနား (Tomas Ojea Quintana) က ေ၀ဖန္လိုက္ပါတယ္။ ေနာက္ေနာင္မွာ
လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ထပ္မျဖစ္ဖို႔ဆိုရင္၊ အတိတ္က လူ႔အခြင့္အေရး
ခ်ိဳးေဖာက္မႈ ေတြကိုလည္း ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းသင့္တယ္လို႔ အႀကံျပဳပါတယ္။
ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီမွာ မေန႔တုန္းက မစၥတာ ကင္တာနား
ေျပာဆိုတင္ျပခဲ့ တာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ ကိုသားညြန္႔ဦး တင္ျပထားပါတယ္။ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ေနာက္ဆံုးအေျခအေနေတြကို မေန႔တုန္းက ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီကို မစၥတာကင္တာနားက တင္ျပသြားရာမွာေတာ့၊ လက္ရိွ ႏို္င္ငံေရး
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြမွာ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ရိွေနတုန္းပဲဆိုတာကို မစၥတာ ကင္တာနားက အဓိက ေထာက္ျပသြားပါတယ္။
လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေန တိုးတက္မႈဟာ အခု ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ မျဖစ္မေန အေရးႀကီးတယ္ ဆိုတာကိုလည္း သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရအာဏာပိုင္ေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြနဲ႔ အေရးပါ အရာေရာက္သူအားလံုး သေဘာေပါက္နားလည္ဖို႔ သူက တိုက္တြန္းပါတယ္။
လက္ရိွ အေျခအေနမွာေတာ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ေနတယ္ဆိုေပမဲ့ ေအာက္ေျခ ပကတိျဖစ္ရပ္ေတြနဲ႔ ကြာဟမႈ ရိွေနတယ္လို႔ မစၥတာ ကင္တာနား က ေ၀ဖန္သြားပါတယ္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံ တနံတလ်ားမွာ ညႇင္းပန္းႏွိပ္စက္မႈေတြ ရိွေနတာကိုၾကည့္ရင္ အေပၚက ျပဳျပင္ေျပာင္း လဲေရး လုပ္ေနၾကတယ္ဆိုတာနဲ႔ ေအာက္ေျခက တကယ္လက္ေတြ႔ ကြာျခားေနတယ္ ဆိုတာ ကို ျပေနပါတယ္။ အစိုးရအေနနဲ႔ ဒီကြာျခားေနမႈေတြကို ေျဖရွင္းဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ ICRC ႏိုင္ငံတကာ ၾကက္ေျခနီအသင္းနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၿပီး၊ အက်ဥ္းေထာင္ေတြကို သြားေရာက္ စစ္ေဆးတာေတြကို ျပန္ခြင့္ျပဳသင့္ပါတယ္။”
ေအာက္ေျခအဆင့္အထိ အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္လာဖို႔ဆိုရင္ေတာ့ ဥပေဒဆိုင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္း လဲမႈေတြကို လုပ္ဖို႔၊ လူထုနဲ႔ ဆက္ဆံေနရတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းေတြ ရဲေတြကို သင္တန္းေပးဖို႔ လိုမယ္လို႔ မစၥတာ ကင္တာနား က အႀကံျပဳထားပါတယ္။
ေအာက္ေျခအုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းနဲ႔ ရဲေတြဟာ အရင္တုန္းက အမူအက်င့္ေတြ မေျပာင္းလဲဘဲ ျဖစ္ေန တယ္လို႔ မစၥတာ ကင္တာနား က ယူဆပါတယ္။ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး တကယ္ လုပ္မယ္ဆို ရင္ေတာ့ ျပည္သူလူထု ပါ၀င္မႈ ပိုမို လမ္းဖြင့္ေပးရမယ္လို႔ မစၥတာ ကင္တာနား က ေျပာပါတယ္။
“ဒီအသြင္ကူးေျပာင္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ပံုေဖာ္ရာမွာ ျမန္မာျပည္သူေတြ ပိုမို ပါ၀င္လာႏိုင္ဖို႔ အတြက္၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးဆိုင္ရာ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို လုပ္ေဆာင္စရာေတြ ရိွေနပါတယ္။ ဥပမာဆိုရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စုေ၀းဆႏၵျပခြင့္ နည္းဥပေဒေတြကို ျပင္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒါမွလည္း ဆႏၵျပတာေတြေၾကာင့္ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ် ခံရတာမ်ိဳးေတြ မရိွေတာ့မွာပါ။ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ခြင့္ ဥပေဒမူၾကမ္းလို ဥပေဒသစ္ေတြ ခ်မွတ္ရာမွာလည္း လြတ္လပ္စြာ ေရးသားေဖာ္ထုတ္ခြင့္ကို မထိခိုက္ေစဖို႔ လိုပါတယ္။ ၁၉၀၈ ခုႏွစ္ မတရားအသင္း ဥပေဒလိုမ်ိဳး အရင္ စစ္အစိုးရ လက္ထက္ တုန္းက ဥပေဒမ်ိဳးေတြကို ပယ္ဖ်က္သြားဖို႔လည္း လိုပါတယ္။ လူထုကို ႐ိုက္ႏွက္တာမ်ိဳး ညႇင္းပန္း ႏွိပ္စက္မႈမ်ိဳးေတြ မလုပ္ေအာင္ ရဲတပ္ဖဲြ႔၀င္ေတြကိုလည္း စြမ္းရည္ျမႇင့္ သင္တန္းေတြ ေပး သြားဖို႔ လိုပါတယ္။ အခု အသြင္ကူးေျပာင္းေရးမွာ ဒီလိုအပ္ခ်က္ေတြကို ခ်က္ခ်င္း ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္း ရပါမယ္။ ဒါမွမဟုတ္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေန တိုးတက္ေအာင္လုပ္ဖို႔ မျဖစ္ႏုိင္ ပါဘူး။”
တဘက္မွာ ျမန္မာႏုိ္င္ငံတြင္း ေျပာင္းလဲတိုးတက္မႈ ရိွတယ္ဆိုတာကိုလည္း မစၥတာ ကင္တာနား က အသိအမွတ္ ျပဳပါတယ္။ ဒါေတြဟာလည္း သိသာထင္ရွားတဲ့ တိုးတက္မႈေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါ တယ္။
“အေရးပါတဲ့ ေအာင္ျမင္တိုးတက္မႈေတြ ရိွခဲ့ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၈၀၀ ေက်ာ္ လြတ္ေျမာက္လာတာေတြ၊ သတင္းပံုႏွိပ္ မီဒီယာေတြ လြတ္လပ္ခြင့္ ရလာတာ၊ တိုင္းရင္းသားေဒသ
ေတြမွာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြနဲ႔ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ယူႏိုင္တာ၊ အတင္းအဓမၼ လုပ္အားေပး ခုိင္းေစမႈေတြ၊ ကေလးစစ္သား စုေဆာင္းအသံုးျပဳမႈေတြကို တိုက္ဖ်က္ရာမွာ
ေအာင္ျမင္တိုးတက္လာတာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရအေနနဲ႔လည္း ႏိုင္ငံတကာ အဖဲြ႔အစည္းေတြနဲ႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈေတြ ရိွခဲ့ပါတယ္။ ပဋိပကၡျဖစ္ခဲ့တဲ့ ရခိုင္ေဒသကို သြားေရာက္ ေလ့လာ ခြင့္ေတြေပးတာ၊ အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ဆိုင္ရာ ျပဌာန္းခ်က္လို ဥပေဒ ေရးဆဲြေရး ကိစၥေတြမွာ ႏိုင္ငံတကာအဖဲြ႔အစည္းေတြရဲ႕ နည္းပညာဆိုင္ရာ အကူအညီေတြကို လက္ခံ ေဆာင္ ရြက္တာမ်ိဳးေတြ ရိွခဲ့ပါတယ္။”
ျမန္မာႏို္င္ငံတြင္း စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္စရာ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြကို ဥပမာေပး ေျပာရာ မွာေတာ့ ကခ်င္ျပည္နယ္နဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းက ပဋိပကၡေတြကို အဓိက ေထာက္ျပပါတယ္။ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာဆိုရင္ အရပ္သား ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ အေျခအေနအေပၚ အထူးစိုးရိမ္တာေၾကာင့္ စစ္မက္ျဖစ္ပြားမႈ ေရွာင္ရွားဖို႔ ႏွစ္ဘက္စလံုးကို သူက တိုက္တြန္းပါတယ္။
“ဆိုးရြားတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္္မႈေတြကို ခ်က္ခ်င္း ရပ္တန္႔ဖို႔ ပဋိပကၡျဖစ္ေနတဲ့ အစုအဖဲြ႔ အားလံုးကို က်ေနာ္ တိုက္တြန္း ေတာင္းဆိုပါတယ္။ လူဦးေရ ၇ ေသာင္းခဲြေလာက္ဟာ သူတို႔ ရဲ႕ ေက်းရြာ အိုးအိမ္ေတြကို စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးေနၾကရပါတယ္။ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲၿပီး ႏိုင္ငံေရး အရ ေဆြးေႏြးညိႇႏိႈႈင္းၾကဖို႔၊ အစိုးရအေနနဲ႔ အမ်ိဳးသမီးေတြ အပါအ၀င္ ေဒသခံ လူ႔အဖဲြ႔အစည္းေတြ နဲ႔ ေဆြးေႏြးညိႇႏိႈႈင္းၿပီး ႏွစ္ဘက္ အေတာ္ၾကာ ျဖစ္ေနတဲ့ မေက်နပ္မႈေတြကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရပါ မယ္။”
ကခ်င္ျပည္နယ္လိုပဲ အလားတူ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ အထင္အရွား ျဖစ္ေနတဲ့ေနရာ ဆိုရင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို သူ ေထာက္ျပပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း လူမ်ိဳးေရး ပဋိပကၡေတြ အေပၚ အစိုးရဘက္က ကိုင္တြယ္မႈေတြ လိုအပ္ခ်က္ရိွတယ္ ဆိုတာ ေထာက္ျပသလို၊ တဘက္မွာ ဒီလို လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို ရပ္တန္႔ဖို႔ဆိုရင္ လူ႔အဖဲြ႔အစည္းအတြင္း တည္ၿငိမ္ေအး ခ်မ္းမႈရေအာင္ ခဲြျခား ဆက္ဆံမႈေတြကိုလည္း ရပ္ပစ္ဖို႔ သူက တိုက္တြန္းပါတယ္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ လုပ္ေနတာ အထင္အရွား ေတြ႔ရေပမဲ့လည္း လူ႔အခြင့္ အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ စိုးရိမ္စရာ အေျခအေနတခ်ိဳ႕ကိုေတာ့ လံုး၀ကို မေျဖရွင္းႏိုင္ေသးပါဘူး။ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ခဲြျခားဆက္ဆံမႈေတြ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ဆက္ၿပီး ျဖစ္ေန တာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ဇြန္နဲ႔ ေအာက္တိုဘာ လအတြင္းက လူမ်ိဳးေရးနဲ႔ ဘာသာေရး အဓိက႐ုဏ္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ က်ေနာ္ အေတာ္စိုးရိမ္ပါတယ္။ ဒီကိစၥေတြ ဘယ္လိုျဖစ္သလဲ ဘယ္သူေတြမွာ တာ၀န္ရိွသလဲ ဆိုတာတင္မကဘဲ၊ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ႐ႈပ္ေထြးလွတဲ့ အေျခအေနေအာက္မွာ လူ႔အဖဲြ႔အစည္း ျပန္ၿပီး ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း ျဖစ္လာေရး ခိုင္ၿမဲတဲ့အေျဖ ထုတ္ႏိုင္ဖို႔ဆိုၿပီး သမၼတကေန စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ဖဲြ႔ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ အစီရင္ခံစာ ထြက္ဖို႔ ၾကန္႔ၾကာေနတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ က်ေနာ္ စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္ရပါတယ္။”
ႏိုင္ငံသားျဖစ္ေစ ႏိုင္ငံျခားသားျဖစ္ေစ မိမိႏိုင္ငံ ပိုင္နက္အတြင္း ေနထိုင္ၾကသူေတြ အားလံုးရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနကို ေလးစား အကာအကြယ္ေပးဖို႔ လိုမယ္ဆိုတာကိုလည္း မစၥတာ ကင္တာနား က ေထာက္ျပပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေနာက္ထပ္ သူ႔ရဲ႕ စိုးရိမ္ခ်က္ ကေတာ့ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္။
ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား စိစစ္ေရးေကာ္မတီ ဖဲြ႔တယ္ဆိုေပမဲ့၊ အခုေနာက္ပိုင္း ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ ေနာက္ထပ္ လြတ္ေျမာက္ျခင္း မရိွေတာ့တာကို သူက ေထာက္ျပပါတယ္။
ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ သူ ျမန္မာႏိုင္ငံသြားစဥ္တုန္းက လက္ရိွ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးအတြင္း အတိတ္တုန္းက ျဖစ္ရပ္ေတြအေပၚ အမွန္တရားနဲ႔ တရားမွ်တမႈ ေဖာ္ထုတ္ေရးကိစၥကို သူ ေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့အေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။
ေနာင္ေနာက္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ျဖစ္မလာဖို႔ဆိုရင္၊ ဒါမ်ိဳးေတြကို လူ႔အဖဲြ႔အစည္း အတြင္း လက္ခံလို႔ မရဘူးဆိုတာ သက္ေသျပဖို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့အခ်ိန္တုန္းက ဘာေတြျဖစ္ခဲ့တယ္၊ မွားယြင္းခဲ့တယ္ဆိုတာေတြ ျပန္ေဖာ္ထုတ္ဖို႔ လိုမယ္လို႔ မစၥတာ ကင္တာနား က ယူဆပါတယ္။
No comments:
Post a Comment