ျမန္မာ-အေမရိကန္ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရး အလားအလာ

ဒီတပတ္ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေရးရာ ေဆြးေႏြးခန္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကိုေရာက္ရွိေနတဲ့ အိုဘားမားအစိုးရရဲ ႔  စီးပြားေရးနဲ႔ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရး အထူးသံတမန္  Demetrios Marantis  က ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အေမရိကန္ရဲ ႔ ကုန္သြယ္ေရးဆိုင္ရာ အေထြေထြဦးစားေပး အဆင့္အတန္း ျပန္ၿပီးေတာ့ သတ္မွတ္ေပးတာဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လုပ္ေနတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြအတြက္ တြန္းအားေပးတဲ့ နည္းလမ္းတရပ္လည္း ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာဆုိလိုက္ပါတယ္။ ဧၿပီလ (၂၆) ရက္ေန႔မွာ အထူးသံတမန္
Demetrios Marantis ကို ဗီြအိုေအဝိုင္းေတာ္သား ဦးေရာ္နီညိမ္း က ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အေမရိကန္ရဲ ႔ အထူးကုန္သြယ္ေရး အဆင့္အတန္းသတ္မွတ္ခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သီးသန္႔ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခဲ့ပါတယ္။

ဦးေရာ္နီညိမ္း ။ ။ က်ေနာ္သိထားတာက သံအမတ္ႀကီးဟာ အိမ္ျဖဴေတာ္မွာ သမၼတအိုဘားမားရဲ ႔ စီးပြားေရးနဲ႔ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးဆိုင္ရာ အထူးသံတမန္တစ္ဦး ျဖစ္တယ္ဆုိတာပါ။ အခု သံအမတ္ႀကီး ဒီကိုလာတာကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံကို တစ္ခါက ေပးအပ္ခဲ့ဘူးတဲ့ အေမရိကန္ရဲ ႔ ကူးသြယ္ေရးဆုိင္ရာ အေထြေထြ ဦးစားေပးစနစ္ (Generalize System of Preferences – GSP) လို႔ေခၚတဲ့ အဆင့္အတန္းကို အခုတခါျပန္ၿပီး ေပးအပ္ဖို႔ အဓိကတာဝန္အေနနဲ႔ လာတာလို႔ က်ေနာ္နားလည္းထားပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံကို တခါက ဒီ GSP အဆင့္အတန္းကို ၁၉၈၉ ခုႏွစ္အထိ ေပးခဲ့ဘူးတယ္။ အဲဒီေနာက္ အဓမၼလုပ္အားေပးျခင္းအပါအဝင္ အလုပ္သမားေရး ျပႆနာေတြေၾကာင့္ ဒါကိုရုတ္သိမ္းခဲ့တယ္လို႔ သံအမတ္ႀကီးကေျပာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္ ပထမဦးဆံုးသိခ်င္တာက ၁၉၈၉ ခုႏွစ္အထိ ဒီ GSP အဆင့္အတန္းကို ေပးခဲ့ေပမယ့္လဲ ျမန္မာႏိုင္ငံကေန အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို မယ္မယ္ရရ ဘာမွတင္ပို႔ႏိုင္ခဲ့တာ မရွိခဲ့ဘူး။ ျမန္မာကၽြန္းသစ္ဆိုတာနဲ႔ ေက်ာက္မ်က္ရတနာတခ်ဳိ ႔ကိုပဲ အေမရိကန္လူထုက နည္းနည္းပါးပါး သိရွိခဲ့တာပါ။ အခု ၂၄ ႏွစ္အၾကာမွာ ဒီ GSP အဆင့္ကို ျပန္ၿပီးေပးဖို႔ သံအမတ္ႀကီးတို႔က စဥ္းစားေနတယ္ဆိုေတာ့ ဒီအတြက္ ဘယ္လိုမ်ား ရႈျမင္ထားခ်က္ ရွိပါသလဲ။ ဒီကေန႔ေခတ္မွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ ႔ ထြက္ကုန္ေတြဟာ အမ်ားႀကီးရွိေနပါၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ GSP အဆင့္အတန္း ျပန္ရျခင္းအားျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ ဘယ္လုိအက်ဳိးေက်းဇူးေတြ ျဖစ္ထြန္းမယ္လို႔ ရႈျမင္ထားပါသလဲ။

Mr. Marantis ။ ။ ဒီ GSP စနစ္ႀကီးတခုလံုးကို ၿခံဳငံုထားတဲ့အခ်က္ကေတာ့ အလုပ္အကိုင္ေတြ ဖန္တီးေရးနဲ႔ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ အခြင့္အလမ္းေတြ ဖန္တီးေရးတို႔မွာ အေထာက္အကူျဖစ္ဖို႔ပါ။ ဒီအတြက္ အေမရိကန္အေနနဲ႔ ဖြ႔ံၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံက ကုန္ပစၥည္းေတြကို အခြန္မေကာက္ဘဲနဲ႔ တင္သြင္းခြင့္ျပဳေနတာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ သယံဇာတေတြနဲ႔ သဘာဝထြက္ကုန္ပစၥည္းေတြ ေပါႂကြယ္ဝၿပီးေတာ့ ဒီႏွစ္အကုန္ေလာက္မွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုဆီကေန GSP အဆင့္အတန္း ျပန္လည္ေပးအပ္ျခင္း ခံရဖို႔နဲ႔ အက်ဳိးေက်းဇူးေတြ ခံစားရရွိဖုိ႔အလားအလာေတြ အေျမာက္အျမား ရွိေနပါတယ္။ ဒီေနရာ အေရးႀကီးဆံုး အခ်က္အျဖစ္နဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ အထူးဂရုျပဳရမွာက ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ ႔ ဘယ္လုိထြက္ကုန္ပစၥည္းေတြဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ သူမ်ားနဲ႔ေစ်းခ်င္းယွဥ္ႏိုင္မလဲ ဆိုတာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ GSP အဆင့္အတန္း ရရွိလာတဲ့အခ်ိန္မွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ သူမ်ားနဲ႔ ယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္ဆံုး ထြက္ကုန္ပစၥည္းေတြ တင္ပို႔ႏိုင္ဖို႔ အဆင္သင့္ျဖစ္ေနဖို႔ပါ။

ဦးေရာ္နီညိမ္း ။ ။ အဲဒီလိုဆုိရင္ GSP အဆင့္အတန္းကို ျပန္ၿပီး ေပးအပ္တဲ့အခါမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကေန ေက်ာက္မ်က္ရတနာေတြ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို တင္ပို႔ေရာင္းခ်ေရးအေျခအေနက ဘယ္လုိရွိပါသလဲ။ ဒါက ကြယ္လြန္သူအေမရိကန္ေအာက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ Tom Lantos ကမကထလုပ္ၿပီးေတာ့ ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္က ျပဌာန္းထားတဲ့ ဒီမုိကေရစီအေရးကို ဆန္႔က်င္သည့္ အာဏာရွင္ကို တုိက္ဖ်က္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈ ဥပေဒ Junta Anti-Democratization Efforts (JADE) လို႔ေခၚတဲ့ ဥပေဒက ရွိေနတာေၾကာင့္ပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ေက်ာက္မ်က္ရတနာေတြ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို ျပန္ၿပီးတင္ပို႔ေရးကို စဥ္းစားထားပါသလား။
Mr. Marantis ။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ေက်ာက္မ်က္ရတနာေတြ တင္ပို႔ေရာင္းခ်ေရးကို အေမရိကန္လႊတ္ေတာ္က ပိတ္စို႔ထားတဲ့ ဥပေဒက တည္ရွိေနဆဲပါ။ ဒီ ရတနာပစၥည္းေတြအေပၚမွာ ပိတ္စို႔မႈ သက္ေရာက္ေနတုန္းပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကေန အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို တင္ပို႔ႏိုင္တဲ့ တျခားေသာ ထြက္ကုန္ပစၥည္းေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ ႔ စိုက္ပ်ဳိးေရးထြက္ကုန္ပစၥည္းေတြဟာ အက်ဳိးအျမတ္ရွိမယ္လို႔ မွန္းဆခ်က္ေတြ ရွိေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း က်ေနာ္တုိ႔က ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ နီးနီးကပ္ကပ္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ခ်င္တာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံကို GSP အဆင့္အတန္း ဘယ္လိုအခ်ိန္အခါမွာ ဘယ္လုိနည္းနဲ႔ ေပးအပ္မယ္ဆိုတာကို အေမရိကန္အစိုးရက ပိုင္ျဖတ္ႏိုင္ေရးအတြက္ က်ေနာ္တုိ႔က ကူညီခ်င္ပါတယ္။

ဦးေရာ္နီညိမ္း ။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံကေန စိုက္ပ်ဳိးေရးထြက္ကုန္ေတြ တင္ပို႔ေရး ပိုၿပီးတြန္းအားေပးခ်င္တယ္လို႔ သံအမတ္ႀကီးက  အခုလိုေျပာေတာ့ ေစာေစာကလည္း သံအမတ္ႀကီးက ေဟာေျပာပြဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကေန အလွကုန္ပစၥည္း ထုတ္လုပ္ေရး၊ သဘာဝပန္းပင္ပန္းပြင့္ေတြ တင္ပို႔ေရးကိုလည္း ထည့္သြင္းေျပာၾကားသြားတာ ရွိေလေတာ့ ႏွစ္ႏုိင္ငံအက်ဳိးတူ ကုန္သြယ္ေရးအတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံကေန soybean ပဲပုပ္ တင္ပို႔ေရးကို စဥ္းစားထားပါသလား။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ဇီဝေလာင္စာဆီအျဖစ္ ပဲပုပ္ကေန ဒီဇယ္ဆီ ထုတ္လုပ္ႏုိင္တာေၾကာင့္ ပဲပုပ္ထုတ္တဲ့ ပဲပင္ကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အေနာက္အလယ္ပိုင္းေဒသေတြမွာ အႀကီးအက်ယ္ စိုက္ပ်ဳိးၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ မႏွစ္က အဲဒီေဒသေတြမွာ မုိးေခါင္ေရျခား ျဖစ္တာေၾကာင့္ အေမရိကန္ပဲပုပ္ေတြ ရွားသြားၿပီးေတာ့ ကမာၻ႔ပဲပုပ္ေစ်းမွာေတာင္ ေစ်းေတြေခါင္ခုိက္ေအာင္ တက္သြားခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုအေျခအေနမွာ ပဲပုပ္ရွားေနတဲ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ပဲပုပ္ေတြ ထုတ္လုပ္ၿပီး တင္သြင္းဖုိ႔ကို စဥ္းစားထားခ်က္ ရွိပါသလား။

Mr. Marantis ။ ။ ဒါကိုေျပာရရင္ ေလာေလာဆယ္ က်ေနာ္တုိ႔ေရာက္ရွိေနတဲ့ အေနအထားဟာ သိပ္ၿပီးေတာ့ စိတ္လႈပ္ရွားစားစရာေကာင္းပါတယ္။ အေမရိကန္နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအၾကား ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ ရင္းႏီွးျမႇဳပ္ႏံွမႈ အလားအလာေတြ ရွိေနရာမွာ ကုန္ပစၥည္းအမယ္ အကန္႔အသတ္မထားဘဲနဲ႔ စဥ္းစားၾကမယ္ဆုိရင္ ပဲပုပ္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အလွကုန္ပစၥည္းပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဆန္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ယြန္ထည္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ႏွစ္ႏုိင္ငံလံုးအတြက္ အက်ဳိးရွိမယ့္အလွကုန္ပစၥည္းေတြ တင္ပို႔မႈႀကီးထြားလာမယ့္ အလားအလာေတြအမ်ားႀကီး ရွိေနပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ စိတ္လႈပ္ရွားေနသလို အေမရိကန္ စားသံုးသူလူထုေတြကလည္း စိတ္လႈပ္ရွားေနတာပါ။ ႏွစ္ဘက္လံုးအတြက္ ေျပာရရင္ အေမရိကန္ကုန္ပစၥည္းေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံကို တင္ပို႔ဖို႔နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကေန အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုထဲကို ေရာက္ရွိလာမယ့္ ကုန္ပစၥည္းအသစ္အဆန္ေတြ စမ္းသပ္သံုးစြဲရမွာကို စိတ္လႈပ္ရွားရေနၾကတာပါ။ က်ေနာ္ ျမန္မာႏုိင္ငံကိုလာရတဲ့ တာဝန္တခုလံုးကိုၾကည့္ရင္ ႏွစ္ႏုိင္ငံၾကားမွာ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ ရင္းႏီွးျမဳပ္ႏံွမႈက႑ေတြ တုိးတက္ႀကီးထြားလာေအာင္ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ေရးအတြက္ အေလးဂရုျပဳဖုိ႔ပါ။

ဦးေရာ္နီညိမ္း ။ ။ ၂၃ ႏွစ္အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံကို ပထမဦးဆံုးအႀကိမ္ က်ေနာ္ျပန္ေရာက္တဲ့အခါ က်ေနာ္ ေတြ႔ရတာက အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္း garment industry ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အထိုင္က်ေနပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီလုပ္ငန္းကေန အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို အထည္ေတြ တုိက္ရိုက္မတင္ပို႔ႏိုင္ပါဘူး။ ပိတ္စို႔ထားခ်က္ ရွိေနလုိ႔ပါ။ တျခားႏိုင္ငံက ေဖာက္သည္ေတြဆီကိုပဲ သူတုိ႔က တင္ပို႔ၾကရပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာလုပ္သည္ Made in Myanmar တံဆိပ္မပါဘဲနဲ႔ တင္ပို႔ၾကရပါတယ္။ ဆိုေတာ့ သူတုိ႔ ေဖာက္သည္ေတြက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို ျမန္မာႏိုင္ငံက အဝတ္အထည္ေတြကို တျခားတဆိပ္ကပ္ၿပီး တင္ပို႔ခ်င္တင္ပို႔ၾကပါလိမ့္မယ္။ က်ေနာ္တုိ႔လည္း မသိႏိုင္ဘူး။ အဲဒီေတာ့ အခုအခါမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေကာင္းေကာင္းႀကီး အသားက်ေနတဲ့ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းက ထြက္ကုန္ေတြအေပၚမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို တင္သြင္းေရးကို ဘယ္လိုစဥ္းစားထားပါသလဲ။

Mr. Marantis ။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အရင္တုန္းက အားကစား အဝတ္အထည္ေတြ တင္ပို႔ခဲ့ဘူးတဲ့သမုိင္း ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒီက႑အတြက္ ကမာၻတဝွမ္းလံုးက ရင္းႏီွးျမွဳပ္ႏံွသူေတြက အႀကီးအက်ယ္ စိတ္ဝင္စားေနတာကို ထင္ထင္ရွားရွား ေတြ႔ေနရပါတယ္။ ဒီက႑မွာ အခြင့္အေရးတရပ္အျဖစ္ ေစ်းခ်င္းၿပိဳင္ႏိုင္မယ့္ အဝတ္အထည္ေတြကို ျမန္မာႏိုင္ငံကေန ထုတ္ႏိုင္ဖို႔ ရင္းႏီွးျမွဳပ္ႏံွသူေတြက အာရံုစိုက္ေနပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ကလည္း ဒီက႑ကို ထပ္ၿပီးေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ေနၿပီးေတာ့ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ ရင္းႏီွးျမွဳပ္ႏံွမႈဆုိင္ရာ ႏွစ္ႏုိင္ငံဆက္ဆံေရး တုိးတက္ျမင့္မားလာဖို႔ လုပ္ကိုင္ေနပါတယ္။

ဦးေရာ္နီညိမ္း ။ ။ က်ေနာ္ ေနာက္ဆံုးေမးခ်င္တာက ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ ရင္းႏီွးျမွဳပ္ႏံွမႈ မူေဘာင္သေဘာတူညီခ်က္ Trade and Investment Framework Agreement – TIFA အေၾကာင္းပါ။ က်ေနာ္ နားလည္းထားသေလာက္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုဟာ တျခားႏုိင္ငံ တႏိုင္ငံကို လြတ္လပ္စြာကုန္သြယ္ေရး အခြင့္အေရးေတြ မေပးခင္မွာ ဒီ TIFA သေဘာတူညီခ်က္ကို အစပ်ုိးလုပ္ငန္းအျဖစ္ အရင္လုပ္ေဆာင္ပါတယ္။ ကုန္သြယ္ေရး လြတ္လပ္ခြင့္ဆိုရာမွာ အေကာက္ခြန္ ကင္းလႊတ္ခြင့္ ေပးၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲက သြင္းကုန္ေတြ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုထဲ ေရာက္ရွိလာမွာမ်ဳိးပါ။ ဒီေတာ့ TIFA အစပ်ဳိးလုပ္ငန္းမ်ဳိး လုပ္ေဆာင္စဥ္မွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအတြက္ ဘယ္လုိအက်ဳိးေက်းဇူး ရွိႏုိင္သလဲဆုိတာကို သိခ်င္ပါတယ္။ က်ိန္းေသေပါက္ အက်ဳိးေက်းဇူးရွိမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ က်ေနာ္ ေမးတာမဟုတ္ပါဘူး။

Mr. Marantis ။ ။ TIFA လို႔ေခၚတဲ့ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ ရင္းႏီွးျမွဳပ္ႏံွမႈ မူေဘာင္သေဘာတူညီခ်က္ဆိုတာက အေျခခံအားျဖင့္ တည္ေဆာက္မႈဆုိင္ရာ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈ တမ်ုိးပါ။ က်ေနာ္တုိ႔ ႏွစ္ႏုိင္ငံၾကားမွာ ဘယ္လုိ အခြင့္အလမ္းေတြ ရရွိလာမလဲ။ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏံွမႈ ဆက္ဆံေရးေတြမွာ ဘယ္လုိအက်ဳိးေက်းဇူးေတြ ျဖစ္ထြန္းႏုိင္မယ္ဆုိတာ အာရံုစိုက္ဖို႔ပါ။ ဒါကလည္း နည္းလမ္းႏွစ္သြယ္ ရွိပါတယ္။ တနည္းကေတာ့ TIFA ကို အသံုးျပဳၿပီးေတာ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ ႔ ကုန္သြယ္ေရးႀကီးထြားလာဖုိ႔ တကယ့္လက္ေတြ႔ အကူအညီေပးႏုိင္တဲ့ အခြင့္အလမ္းေတြကို ရွာေဖြႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းပါ။ ေနာက္တနည္းက ဒီ TIFA အတြက္နဲ႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအတြင္း အက်ဳိးေက်းဇူး ျဖစ္နုိင္မယ့္ နည္းလမ္းေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ ဥပမာေျပာရရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အေမရိကန္ေတြ ရင္းႏီွးျမွဳပ္ႏံွဖုိ႔ TIFA ေၾကာင့္ ရရွိႏိုင္ပါတယ္။ ဒါကလည္း တာဝန္သိရင္းႏီွးျမွဳပ္ႏံွမႈအတြက္ေတာ့ အခြင့္အေရးပါ။ က်ေနာ္တုိ႔ နည္းလမ္းႏွစ္သြယ္လံုးကို အသံုးျပဳႏုိင္ပါတယ္။ GSP အဆင့္ ရရွိမႈကို အသံုးခ်ျခင္းဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ ေအာင္ျမင္မႈအရွိဆံုးနည္းလမ္းလို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။ ဒါဟာ အေမရိကန္ေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လာေရာက္ၿပီးေတာ့ တာဝန္သိရင္းႏီွးျမွဳပ္ႏံွၾကဖို႔ အာရံုစိုက္ေရးအတြက္ကိုလည္း အားေပးကူညီရာ ေရာက္ပါတယ္။ ဒါက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ရရွိမယ့္ အက်ဳိးေက်းဇူးပါ။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ အနာဂတ္ကို ေမွ်ာ္ၾကည့္လိုက္ရင္ GSP ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ TIFA ပဲျဖစ္ျဖစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အေမရိကန္နဲ႔ အာဆီယံတုိ႔ရဲ ႔ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္မႈပဲျဖစ္ျဖစ္ ကမာၻ႔ကုန္သြယ္ေရးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ WTO ရဲ ႔ စည္းစနစ္ေတြနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ႏွစ္ႏုိင္ငံၾကားမွာ ေဆာင္ရြက္ရမယ့္ ဘက္စံုကုန္သြယ္ေရးပဲျဖစ္ျဖစ္ ဒါေတြဟာ ႏွစ္ႏုိင္ငံၾကားကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ ရင္းႏီွးျမွဳပ္နွံမႈဆိုင္ရာ ဆက္ဆံေရးျမင့္မားလာမႈနဲ႔ ဒါကို အသံုးခ်ၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ ႔ လုပ္ေဆာင္ေနဆဲ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြကို တြန္းအားေပးသြားႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။